O ile w wielu krajach europejskich panuje trend związany z wynajmem długookresowym mieszkań, o tyle Polacy wciąż traktują zakup własnego lokum jako jeden z ważnych życiowych celów, ale także bezpieczną inwestycję. Nie ma wątpliwości co do tego, że decyzja o kupnie mieszkania powinna być dobrze przemyślana. Warto przede wszystkim dać sobie czas na rozejrzenie się na rynku nieruchomości i dotarcie do jak największej liczby ofert.
Formalności związanych z zakupem – w zależności od okoliczności, tego, czy np. jest to mieszkanie z rynku wtórnego czy pierwotnego, a także czy jednocześnie bierzemy kredyt – jest sporo. W tym artykule skupimy się zatem na dwóch kwestiach: po pierwsze, gdzie znaleźć bardzo wiele ofert typu „sprzedam mieszkanie”, a po drugie, w jakim urzędzie powinniśmy zgłosić fakt zakupu mieszkania.
Zakup mieszkania – gdzie szukać ciekawych ogłoszeń?
Jedną z decyzji, jaką musimy podjąć na początku rozglądania się za mieszkaniem, jest to, czy zależy nam na nieruchomości z rynku pierwotnego, czy też wtórnego. Obie opcje mają swoje wady i zalety.
Nowe, pachnące świeżością i wykończone zgodnie z własnymi preferencjami mieszkanie to marzenie wielu osób. Wszystko możemy zaplanować sami, nie obawiamy się usterek wynikających z wieku budynku, a kwestie własnościowe i prawne obiektu są jasne. Z drugiej strony wygórowane ceny nowych mieszkań potrafią ostudzić pierwotny zapał. Zawsze istnieje też ryzyko, że deweloper nie wywiąże się z planów, odbierzemy lokum inne od obiecywanego. Zdarzają się także upadłości deweloperskie, w przypadku których odzyskanie zainwestowanych pieniędzy może być skomplikowane.
Ceny mieszkań z rynku wtórnego są zwykle niższe, ale sytuacja prawna obiektu bywa dość skomplikowana. Ponadto dotychczasowy właściciel lub właściciele mogą być trudni w kontaktach, przeciągać moment wyprowadzki itp. Jeśli natomiast korzystamy z pośrednika, prowizja dla agencji nieruchomości może znacząco podwyższać cenę. Ponadto, mieszkania w starszych obiektach zwykle wymagają remontu. Niekiedy wady i usterki wychodzą na jaw po jakimś czasie. Z drugiej strony za mieszkaniami z rynku wtórnego często przemawia dobra lokalizacja, np. bliżej centrum miasta.
Kolejną kluczową kwestią do rozważenia jest: kredyt hipoteczny a kupno mieszkania za gotówkę – co zależy oczywiście od indywidualnych możliwości i preferencji. Zanim zaczniemy przeglądać oferty, zastanówmy się nad maksymalną ceną za metr, jaką jesteśmy w stanie zapłacić. Określmy swoje oczekiwania co do rodzaju nieruchomości (dom czy mieszkanie), powierzchni (a także minimalnej liczby pokoi), stopnia wykończenia, lokalizacji. Sprecyzowanie własnych oczekiwań pozwoli nam szybciej dokonywać selekcji godnych uwagi ofert, nie pogubimy się w gąszczu ogłoszeń.
W zakupie mieszkania ogromne znaczenie mają także czynniki zewnętrzne, czyli sytuacja na rynku nieruchomości. Warto korzystać z porad ekspertów, doradców inwestycyjnych specjalizujących się w rynku nieruchomości, ale także jak najszybciej samodzielnie przeglądać i porównywać oferty. A zatem, gdzie znajdziemy ich najwięcej? Poszukiwania warto zacząć od popularnej witryny z ofertami typu kupię-sprzedam. Dobrym przykładem jest portal z ogłoszeniami abc.pl. Jest łatwy w obsłudze i darmowy. Żeby zobaczyć oferty dotyczące sprzedaży mieszkań lub domów, na portalu abc.pl wystarczy kliknąć w kategorię Nieruchomości, a następnie Mieszkania lub Domy. W zakładkach znajdziemy propozycje kupna zarówno od osób prywatnych, jak i deweloperskie. Przy każdym z nich widoczna jest cena, zdjęcie, plan itp. Z ogłoszeniodawcą możemy skontaktować się bezpiecznie za pomocą formularza lub – jeśli został podany – poprzez numer telefonu. Samodzielne przeglądanie dostępnych mieszkań na popularnym portalu z ogłoszeniami to dobry start na drodze do zakupu wymarzonego lokum.
Gdzie zgłosić zakup mieszkania?
Gdy chodzi o kupno mieszkania, formalności jest sporo. Zwróćmy szczególną uwagę na powinności podatkowe. Przede wszystkim fakt zakupu nieruchomości należy zgłosić do urzędu skarbowego.
Kupujący nabywający mieszkanie od osoby prywatnej, na rynku wtórnym, w większości przypadków musi zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnej (w wysokości 2% od rynkowej wartości nieruchomości). Wyjątkiem jest sytuacja, w której kupujemy mieszkanie od dewelopera (opłacającego podatek VAT lub którego obejmuje zwolnienie od VAT). Podatku PCC nie zapłacimy również wtedy, gdy nabywamy nieruchomość za gotówkę. Warto jednak wiedzieć, że w razie wątpliwości fiskus może wszcząć kontrolę dotyczącą pochodzenia naszych oszczędności, szczególnie, jeśli nie trzymaliśmy ich na koncie bankowym.
Niemniej, niezależnie od tego, czy na kupującym ciąży obowiązek zapłacenia powyższego podatku, czy też nie – i tak musi poinformować urząd skarbowy o fakcie kupna mieszkania/domu itp. Od zakupu należy bowiem zapłacić także wyliczony przez fiskus podatek od nieruchomości. Nabywca nieruchomości ma 14 dni od momentu kupna na zgłoszenie się do urzędu. Podatek od nieruchomości można zapłacić w całości lub w 4 ratach: do 15 marca, do 15 maja, do 15 września, do 15 listopada. Podatek płacimy przelewem, w kasie gminy, lub u wyznaczonego przez urząd inkasenta. Warto wiedzieć, że jeśli wysokość podatku od nieruchomości nie przekroczy minimalnego progu – rocznej kwoty 8,51 zł – wówczas nie będzie naliczany i nie mamy obowiązku go opłacać. W razie wątpliwości wskazówki uzyskamy w urzędzie gminy/miasta, tam też składamy wypełnione formularze dotyczące zakupu nieruchomości (IN-1).
Szczegółowe informacje na temat tego, jak i gdzie płacić podatek od nieruchomości, znajdziemy też w rządowym Serwisie Rzeczypospolitej Polskiej, w zakładce Zapłać podatek od nieruchomości. Przepisy dotyczące podatku od nieruchomości znajdują się z kolei w Ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170).
